Ünlü kemancı Paganini'nin kendisi için bir viyola konçertosu yazmasını istemesi üzerine harekete geçen Berlioz, Byron'un "Childe Harold's Pilgrimage" adlı şiirini temel alıp kendisinin daha önceki İtalya deneyimlerini de yansıtan bu viyolalı senfonisini 1834'te bestelemiştir. (Fakat Paganini, herhalde kendi şeytansı ustalığını gösteremeyeceği düşüncesiyle, bu konçertoyu aslında hiç çalmamıştır.) Berlioz, Fantastik Senfoni'sindeki birçok düşünceyi buraya da taşımıştır; özellikle aksiyon ve sahneleri açıklayan yol gösterici tema düşüncesi dört bölümün herbirinde aynı kalır. Eser boyunca viyola Harold'u simgelemektedir.


Bölümler

I. Harold Dağlarda; Melankoli, Mutluluk ve Sevinç Sahneleri
II. Hacıların Akşam Duasıyla Yürüyüşü
III. Bir Abruzzi Köylüsünün Sevgilisine Serenadı
IV. Haydutlarm Sefahat Alemi; Önceki Sahnelerin Anımsanması


"Harold Dağlarda: Melankoli, Mutluluk ve Sevinç Sahneleri" adını taşıyan birinci bölüm, Harold'ı dağlarda betimler; bas ve viyolonsellerle Adagio tempoda melankolik bir hava çizilir. Daha sonra viyola, arp ve klarinetle birlikte, Harold temasını duyurur; viyolanın bu karanlık ve üzgün ortamı değiştirme çabaları sonuç verir ve bölüm mutlu ve sevimli tablolarla gerçek bir senfonik alIegro'ya gelişir.

İkinci bölüm "Hacıların Akşam Duasıyla Yürüyüşü" başlığını taşır. Bazı dinsel tonlamalarla hacıların yaklaşması canlandırılır. Hacıların pastoral tarzda söyledikleri şarkı Harold'ı etkiler; viyola teması gene işitilir. Hacıların katilesi, uzaklardan gelen kilise çanlarının sesleri arasında uzaklaşıp gider.

"Bir Abruzzi Köylüsünün Sevgilisine Serenadı" başlıklı 3. bölümde, köylünün flütüyle sevgilisine seslenmesi Harold'ı duygulandırır. Viyolanın lirik ve duygu yüklü cümleleri insanı hülyalara daldırır. Arada bir köylü dansı da duyulur.

"Haydutların Sefahat Alemi; Onceki Sahnelerin Anımsanması" başlıklı final bölümünde, Fantastik Senfoni'nin fınalindeki gibi, Berlioz gerçekten herşeyi koyuverir. Bu ürpertici sefahat cümbüşü boyunca, viyola curcuna ve şiddetten uzak durur; sonunda hafiften önceki hacı teması duyulunca, viyola uzun ve güzel bir soloyla ortaya çıkarsa da, haydutların cümbüşü tekrar onu bastırır.

İlginizi çekecek, öneririm:
Max Bruch, Klarinet ve Viyola için Konçerto Op. 88