Fransız romantik besteci Hector Berlioz (1803-1869) en çok ünlü besteleri Fantastik Senfoni ve Requiem (Grande Messe des morts) ile tanınır. Berlioz modern orkestranın oluşumuna "Treatise on Instrumentation" adlı batı müziği enstrümanları üzerine çalışmasıyla çok önemli katkılarda bulunmuştur. Ayrıca bir şef olarak orkestrayı son noktaya kadar zorlaması, ve 1000 kadar müzisyenden oluşan orkestralar yönetmesiyle bilinirdi.

Daha çocuk yaşta, müzik ve beste konusunda birçok bilgiyi kendi kendine öğrenmiştir. Henüz 12 yaşındayken şarkılar, flüt, keman ve viyola için parçalar besteliyordu. Babası müzikle ilgilenmesini istemediği için 1819'da liseyi bitirdikten sonra Berlioz'u tıp öğrenimine başlatmıştır. Berlioz sonradan babasının baskılarına karşı koyarak, Paris'teki tıp öğrenimini bırakıp, ünlü Paris Konservatuvarı'nın müzik bölümünde öğrenciliğe başlamıştır.

1822'de müzik alanında gösterdiği üstün yeteneğinden ötürü Paris Konservatuarı'nın öğretim üyesi ünlü besteci J. F. Lesueur'dan ders almaya başladı. 1826 ve 1827 yıllarında da zorladığı Büyük Roma Ödülü'nü 1828'de bestelediği bir kantatla ikincilik payesi ile kazanmıştır.

Kendisini geniş kitlelere ulaştıran ve en tanınmış yapıtı olan Fantastik Senfoni'yi 1830'da tamamlamıştır. Bu senfoni Berlioz'un yaşamını ve Shakespeare'in oyunlarında oynamak üzere Paris'e gelmiş olan İrlandalı sanatçı Harriet Smithson'a olan aşkını dile getirir. Berlioz daha sonra Harriet Smithson' la evlendiyse de bu mutlu bir evlilik olmadı.

Berlioz, Fantastik Senfoni'yi tamamladığı yıl, "Sardanapale" adlı kantatıyla yılmayarak 4. kez katıldığı Roma Ödülü'nü kazandı. Böylece İtalya'da yaşama ve çalışma olanağına kavuştu. Bir süre gitarıyla dağ bayır dolaşarak, haydutlar ve köylülerle arkadaşlık etti, İtalya'yı gezdi. 18 ay sonra Fransa'ya dönerek müzik çalışmalarına yeniden başladı.

Ne var ki, Parisliler Berlioz'un müziğini sevmedi, belki de ne yapmak istediğini anlayamadılar. Berlioz'un, Paris Operası'nda sahnelenen Benvenuto Cellini operası başarısızlıkla sonuçlandı; ama orkestra yapıtları beğenildi. Harold İtalya'da adlı senfonisinin çarpıcı viyola solosu, ünlü kemancı Paganini'yi çok etkilemişti.

Shakespeare'in oyunlarını çok seven Berlioz'un Romeo ve Jülyet, Beatrice ve Benedict gibi birçok yapıtına bu oyunlar esin kaynağı oldu. Beethoven'e hayranlık duyan Berlioz, onun orkestrayı kullanmadaki ustalığından çok şey öğrendi. Kimi zaman çok büyük bir orkestra kullandı.

Requiem yapıtında ise dört üflemeli çalgı grubundan yararlandı. Berlioz, 19. yüzyıl Romantik orkestra bestecilerinin ilki ve birçok bakımdan da en büyüklerinden biridir. Büyük ölçekli çalışmalardan hoşlanan Berlioz duygu, düşünce ve güçlü karşıtlıkları belirtebilmek için çalgıların tüm değişik seslerini kullandı. Onun müziği coşku uyandıran sesler ve tatlı melodilerle dolup taşar. Ne var ki, sık sık kullandığı düzensiz müzik kalıpları ile hızlı değişimleri bazı dinleyicileri yadırgatır.

Berlioz müziğini halka sevdirmek ve orkestraları bu müziği çalmaya alıştırmak için, yaşamının sonraki bölümünde orkestra yönetmeni olarak Avrupa'da dolaştı. Berlioz'un müziği 20. yüzyılda daha iyi anlaşılmaya başlandı. Günümüzde, Berlioz'un görkemli Truvalılar operası sahnelenmekte, Korsan ve Roma Karnavalı gibi konser uvertürleri de sık sık seslendirilmektedir.

- Çeşitli çevrimiçi ve yazılı kaynaklarla çeviriler kaynaştırılarak derlenmiştir.

İlginizi çekecek, öneririm:
Fazıl Say, Keman Konçertosu, "Harem'de 1001 Gece" (2007-2008)