20. yüzyılın büyük tanığı Şostakoviç 1906-1975 yılları arasında yaşamıştır. St. Petersburg doğumlu olan besteci ilk olarak annesiyle piyano öğrenimine başladı. Sonrasında Petersburg Konservatuvarı'nda gördüğü öğrenim ile müzikal donanımını geliştirdi.

1924-1925 yılları içinde bestelediği 1. Senfoni ile dikkat çeken besteci kimi yorumculara göre bu ürünüyle, sonraki yapıtlarının gelişimine ilişkin güçlü kanıtlar sunmuştur.

Yaşamı boyunca üretken olmaya çalışan besteci, birçok alanda ürün vermiştir. Bunlardan başlıcalarını sıralarsak: 15 senfoni, 6 konçerto, 15 yaylı çalgılar dörtlüsü, çeşitli çalgısal yapıtlar, opera, bale yapıtları ve film müzikleri...

1941 yılının ürünü olan bu 7. Senfoni savaş boyunca gösterilen savaşıma ve Leningrad şehrine adanmıştır. Bu açıdan senfoni, tarihin müziğin gücüyle ifade edilebileceğine güçlü bir kanıt sunmaktadır.

İkinci Dünya Savaşı'nın yıkımı ve bu yıkımın onca özveri ile aşılabilir olduğunun sanata yansımasıdır bu senfoni.


Bölümler

I. Allegretto
II. Moderato (poco allegretto)
III. Adagio
IV. Allegro non troppo

Bestecinin kendi ifadesiyle senfoninin anlam dünyası şöyledir:

"Yedinci senfonim 1941'in kötü olayları ile yüklü, programlı bir eser...

Birinci bölüm halkın mutlu yaşamını, kendilerine ve geleceklerine duydukları güveni anlatır...

İkinci bölüm güzel, mutlu olayların bir araya getirildiği lirik bir scherzodur. Bunun altını çizen bir hüzün ve dalgınlık izi vardır.

Üçüncü bölüm duygusal bir adagiodur. Yaşam sevinci ve doğaya karşı duyulan hayranlık; bunlar dördüncü bölüme kesintisiz bir geçişle başlanan bu bölüm boyunca akan ana temalardır...

Dördüncü bölüm kısa bir girişle açılır, bunu heyecan verici bir temanın sergilenmesi izler. İkinci tema, mizaç açısından muzafferane olup bütün bir kompozisyonun dönüm noktasıdır. Bu dönüm noktası sakin ve güvenli bir şekilde gelişir ve finalin büyük, neşeli sesinde zirveye ulaşır."


Yapıtı çalgısal boyutta tanımlamaya çalışırsak:

Birinci bölüm: yaylı sazların kararlı başlangıcı ardından çalgıların sevimli bir ezgi temelinde tekrara dayalı sunumu, bu bölümün temelini oluşturur. Bu ezginin yaylı sazlarda duyulması ve orkestranın katılımı ile bölüm doruğa ulaşır. Bitimde yoğun anlatım çözülür ve dingin bir sona erilir.

İkinci bölüm: yaylıların dingin anlatımına obuanın içli sesi yanıt verir. Mi bemol klarinetin hırçın seslenişi dinginliği bozar ve ezgi kararlı bir yapıya bürünür. Ardından tekrar dingin anlatıma geçilir ve bas klarinet bu anlatımı sürükler.

Üçüncü bölüm: nefesli çalgıların ısrarcı başlangıcını yaylıların şiirsel anlatımı izler. Solo flütün hüzünlü sunumu yaylılarda duyulur. Ardından devinim kazanan müzik önceki anlatıma karşıt bir yapı sunar. Orkestranın tümü bu karşıtlığı ilerletir. Sonda, karşıtlık yaylı sazların içli ve kararlı anlatımı ile şiirsel bir sonuca varır.

Dördüncü bölüm: bölüm yaylıların sakin sunumu ile başlar. Ardından yaylıların belirgin ısrarcılığı ile bölüm devinim kazanır. Orkestra devinimi bütünler ve marş niteliğinde gelişim sağlanır. Bu gelişim çözülür ve yapıt sade bir yapıya bürünür. Sona doğru tahta nefeslilerin çığlığını yaylılar yanıtlar. Bakır nefeslilerin yaylıların ısrarcı döngüsüne katılımı ile görkemli bir yapıya bürünen yapıt bu görkemi ile sonlanır.

İlginizi çekecek, öneririm:
Dimitri Şostakoviç, Senfoni No. 5 Op. 47 Re minör